บ้านผนังกระจก
บ้านผนังกระจก หากเป็นยุคก่อนการมีบ้านในป่าเขาคือไกลปืนเที่ยงอยู่ในถิ่นทุรกันดาร มีพื้นที่สร้างบานเป็นเนินก็ชวนให้ท้อแท้ใจเพราะต้องปรับกันยาว แถวยังมีพื้นที่ราบให้ใช้น้อย กลับกันในสมัยนี้ที่ผู้คนไฝ่ฝันจะได้มีบ้านกลางธรรมชาติให้หายใจสบายๆ สักหลัง ถึงจะอยู่ห่างไกลความสะดวก แต่แลกกับวิวและอากาศบริสุทธิ์ก็สุดคุ้ม
ยิ่งถ้ามีจุดสร้างบ้านที่เป็นเนินก็จะเพิ่มความท้าทายของวิวและความน่าสนุกของบ้าน ซึ่งสถาปนิกสามารถใช้องค์ความรู้ที่มีช่วยให้การก่อสร้างง่ายขึ้น โดยที่แทบไม่กระทบต่อหน้าดินไม่ต้องปรับพื้นที่ให้เสียเวลาบ้านหลังคาเฉียงสูง แหงนรับวิว ยกพื้นไม่ทำร้ายผิวดิน
ตั้งแต่การเยี่ยมชมที่ดินครั้งแรก สถาปนิกก็เห็นว่าพื้นที่เต็มไปด้วยธรรมชาติ การออกแบบที่ดีที่สุดคือต้องเคารพกับสิ่งที่มีอยู่แล้วให้มากที่สุด เพราะที่ดินที่อยู่ติดกันก็เป็นป่าซึ่งเป็นพื้นที่คุ้มครอง จึงต้องคิดว่าจะรักษาสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นมิตรได้อย่างไร และใช้ประโยชน์จากพลังงานธรรมชาติได้ช่องทางไหนบ้าง สุดท้ายจึงลงตัวที่การวางบทบาทให้บ้านมีการแบ่งปันเกื้อกูลกับธรรมชาติ ไม่มีความพยายามที่จะโดดเด่น แต่อยู่ร่วมกันโดยระลึกถึงคุณค่าของต้นไม้แต่ละต้น ดินทุกตารางเมตร ผ่านวัสดุโครงสร้างเหล็ก ไม้ และกระจกเป็นหลัก
สถาปนิกศึกษาภูมิประเทศอย่างดีก่อนลงมือวางตำแหน่งของอาคาร โดยออกแบบตามแนวที่ที่ดิให้สอดคล้องกับภูมิประเทศตามธรรมชาติ จึงเลือกทำอาคารให้บางส่วนบางอยู่บนพื้นที่ราบ อีกส่วนที่ลึกลงไปเป็นทางลาดจะใช้เสาคอนกรีตรองรับตัวอาคาร เหมือนยกบ้านวางบนนั้นทำให้มีผลกระทบต่อหน้าดินน้อยมาก เพราะพื้นดินลอดใต้ตัวบ้านไปตามทางแบบไม่ต้องตัดต้นไม้ ไม่ต้องใช้รถขุด เจาะ ปรับหน้าดินให้ราบเรียบเสมอกัน อ่านเพิ่มเติม
ในส่วนของการก่อสร้างบ้าน จะใช้เหล็ก และระบบอิฐคอนกรีตเซลลูลาร์ที่มีส่วนผสมของวัสดุรีไซเคิลกว่า 30 % ซึ่งทำหน้าที่ฉนวนกันความร้อนในอาคาร เพราะเป็นวัสดุที่มีการนำความร้อนต่ำที่ใช้ในการลดการสูญเสียความร้อนในอาคารได้ดี หน้าต่างประตูใช้กระจกสุญญากาศสองชั้น และกรอบอะลูมิเนียม A30new เพื่อให้งานมีประสิทธิภาพในการใช้
พลังงานที่ดีที่สุด แม้ว่าจะมีผนังกระจกจำนวนมากบ้านก็ยังอยู่สบาย เกิดความสมดุลทางสิ่งแวดล้อมทางนิเวศวิทยาทั้งจากวัตถุดิบและจากฉนวนที่ดีที่สร้างขึ้น นอกจากนี้ชายคาขนาดใหญ่ก็มีบทบาทสำคัญในการปกป้องบ้านจากแดดและฝนด้วยบ้านประกอบด้วยอาคารสองหลังวางหันท้ายชนกัน แล้วหันหน้าออกไปคนละด้านเชื่อมต่อกันในทางเดินกว้าง
สองเมตร ด้านหนึ่งใช้เป็นพื้นที่ทางสังคมที่มีฟังก์ชันห้องครัว ห้องรับประทานอาหาร และห้องนั่งเล่น ขนาดกว้างขวาง ภายในโปร่งสว่างด้วยผนังกระจกที่ติดดสูงจากพื้นถึงเพดาน เปิดมุมมองให้เห็นวิสัยทัศน์อันเขียวขจีภายนอกได้รอบด้านแบบไม่มีอุปสรรค บนเพดานกรุด้วยไม้เน้นให้เห็นความลาดชันของหลังคาเพิงหมาแหงนอย่างชัดเจน
ในอีกด้านของอาคารมีขนาดที่กะทัดรัดกว่า ด้วยห้องที่มีลักษณะเป็นส่วนตัวมากขึ้น ประกอบด้วยห้องนอน 3 ห้อง โดยจะมีห้องน้ำในตัวและระเบียงในทุกพื้นที่ เราจะเห็นหน้าต่างบานใหญ่ที่สร้างพื้นที่ที่มีแสงสว่างเพียงพอพร้อมเปิดรับธรรมชาติ และสามารถนำตัวเองเข้าไปชิดใกล้กับเสียงนอกร้อง ทิวไม้ ท้องฟ้า สายลมอ่อน ๆ ที่เดินทางพาดผ่าตลอดทั้งวันที่ระเบียงกว้างๆ ซึ่งพิสูจน์ได้ชัดว่าในขณะที่มนุษย์เอื้อต่อธรรมชาติ เราก็ได้ประโยชน์จากวิว ความสดชื่นของต้นไม้ เป็นความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันของงานก่อสร้างกับสิ่งแวดล้อมที่ลงตัว
การสร้างบ้านในที่เนินต่างระดับ อาจจะทำได้หลายๆ รูปแบบ ไม่ว่าจะปรับหน้าดิน ถม ให้พื้นผิวเรียบเสมอกัน ซึ่งจะเหมาะกับบ้านที่ความลาดชันน้อย ไม่มีปัญหาเรื่องชนิดของดิน เครื่องจักรเข้าถึงได้ หรือจะใช้ส่วนที่ลาดชันทำเป็นสเต็ปบันไดค่อย ๆ ไต่ระดับเชื่อมโยงจากจุดหนึ่งไปยังจุดหนึ่งของบ้าน
อาจจะอยู่ภายนอกอาคารหรือในอาคารก็จะกลายเป็นเหมือนบ้านเล่นระดับ แต่สำหรับเนินที่มีความต่างของระดับค่อนข้างมากเหมือนเป็นเหวลงไป และเจ้าของบ้านไม่ต้องการรบกวนหน้าดิน การใช้วิธีขุดตอม่อวางเสาคอนกรีตรองรับตัวบ้านให้สูงเท่ากับระดับพื้นที่ราบ ก็จะทำให้ลดการรบกวนหน้าดิน และได้ประโยชน์จากพื้นที่ว่างด้านล่างให้ลมไหลผ่านด้วย
ข้อดีของบ้านชั้นเดียว
1. งบประมาณน้อยกว่า
มีงบประมาณไม่เยอะมาก สามารถซื้อบ้านชั้นเดียว หรือออกแบบบ้านชั้นเดียวขนาดกะทัดรัดได้ เนื่องจากโครงสร้างหลักของบ้านไม่ซับซ้อนมากนัก หากเปรียบเทียบกับการสร้างบ้าน 2 ชั้น ค่าก่อสร้างจึงต่ำกว่า
2. ตอบโจทย์ครอบครัวที่มีสูงอายุ/เด็กเล็ก
บ้านชั้นเดียวเหมาะสำหรับครอบครัวที่มีผู้สูงอายุและผู้ที่นั่งวีลแชร์ เพราะห้องต่าง ๆ และพื้นที่ใช้สอยภายในบ้านถูกรวบรวมไว้ครบในชั้นเดียว จึงไม่ต้องปวดเมื่อยหรือเสี่ยงกับอุบัติเหตุจากการขึ้นลงบันได และยังสะดวกในกรณที่ใช้วีลแชร์ สำหรับครอบครัวที่มีเด็กเล็ก วัยกำลังซุกซน การอยู่อาศัยในบ้านชั้นเดียว ทำให้ไม่ต้องกังลหรือเฝ้าระวังว่าเด็ก ๆ จะปีนป่ายบันไดและผลัดตกลงมาได้รับบาดเจ็บ
3. สะดวกในการขนย้ายเฟอร์นิเจอร์
อยู่บ้านชั้นเดียว ไม่ต้องเหนื่อยกับการขนย้ายเฟอร์นิเจอร์ขึ้น-ลงบันได เพราะไม่ว่าจะเป็นเฟอร์นิเจอร์ชิ้นเล็กหรือชิ้นใหญ่ ก็จัดวางอยู่ที่ชั้น 1 ของบ้าน ช่วยทุ่นแรงได้มาก
4. ดูแลรักษาง่าย
ถูกใจคุณแม่บ้านพ่อบ้าน เพราะด้วยขนาดพื้นที่ของบ้านชั้นเดียว ทำให้ไม่ต้องใช้เวลาในการทำความสะอาดมาก ยิ่งถ้าต้องถึงเวลาที่ต้องรีโนเวทบ้าน ซ่อมแซมส่วนต่าง ๆ ของบ้านที่เสียหายหรือทรุดโทรม เช่น ซ่อมหลังคารั่ว ทาสีผนังใหม่ ก็สามารถทำได้สะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย
5. ตกแต่ง/ต่อเติมง่าย
โครงสร้างบ้านชั้นเดียวนั้นไม่ได้ซับซ้อนมากนัก หากมีพื้นที่มากพอก็สามารถต่อเติมและดัดแปลงพื้นที่ได้สะดวกกว่า แต่ในการจะต่อเติมต้องดูว่าไม่ขัดต่อข้อกฎหมาย
ข้อด้อยของบ้านชั้นเดียว
1. ใช้ขนาดที่ดินค่อนข้างมาก
บ้านชั้นเดียวจะต้องใช้ขนาดที่ดินมากกว่าบ้านสองชั้น จึงจะได้พื้นที่ใช้สอยภายในบ้านตามต้องการ ทำให้ต้องเสียเงินซื้อที่ดินเพิ่มมากขึ้น หรือทำให้ราคาบ้านชั้นเดียวแพงขึ้น อีกทั้งหากอยากจะขยับขยายต่อเติมในอนาคต การมีขนาดที่ดินน้อยก็เป็นข้อจำกัดได้
2. ถ่ายเทความร้อนภายในบ้านได้ไม่ดี
ด้วยความที่ทุกห้องอยู่ติดกับหลังคาโดยตรง ทำให้ความร้อนจากหลังคาแผ่เข้ามาภายในบ้านโดยตรง แต่สามารถป้องกันความร้อนได้ด้วยการติดฉนวนกันความร้อน หรือติดแผ่นสะท้อนความร้อน หรือเลือกใช้กระเบื้องหลังคาสะท้อนความร้อน และออกแบบบ้านชั้นเดียวให้มีช่องระบายอากาศให้อากาศถ่ายเท
3. เสี่ยงน้ำท่วม/ความชื้น
บ้านชั้นเดียวอาจเสี่ยงต่อปัญหาน้ำท่วมได้ หากตั้งอยู่ในทำเลที่มีน้ำท่วมบ่อยครั้ง อาจะทำให้ตัวบ้านและทรัพย์สินภายในบ้านเกิดความเสียหายได้ รวมทั้งอาจต้องเจอกับปัญหาความชื้นของดิน ที่อาจทำให้เกิดปัญหาปลวกและเชื้อรา บ้านชั้นเดียวจึงควรสร้างให้ยกสูงจากพื้นดินประมาณ 0.80-1.20 เมตร
4. เสี่ยงต่อสัตว์มีพิษ/โจรขโมย
สัตว์เลื้อยคลาน แมลง หรือโจรขโมย มักจะชอบหมายปองบ้านขั้นเดียว เพราะเข้าสู่ตัวบ้านได้ง่าย ดังนั้นบ้านชั้นเดียวจึงควรทำรั้วบ้านให้แข็งแรง ติดตั้งวัสดุอุปกรณ์ป้องกันภัย และปิดบ้านให้มิดชิด
5. ความเป็นส่วนตัวค่อนข้างน้อย
บ้านชั้นเดียวแม้จะมีฟังก์ชั่นครบ แต่ด้วยพื้นที่ใช้สอยที่จำกัด และอยู่ในชั้นเดียวของบ้าน จึงอาจทำให้ความเป็นส่วนตัวลดลงได้ บ้านชั้นเดียวจึงเหมาะกับการอยู่อาศัยของครอบครัวขนาดเล็ก ในการออกแบบแปลนบ้าน อาจเพิ่มส่วนข้างบ้านเพื่อความผ่อนคลาย มีมุมส่วนตัวเพิ่ม ทำให้ไม่ให้รู้สึกอึดอัด
